Badanie to polega na umieszczeniu pacjenta w komorze aparatu, w stałym polu magnetycznym o wysokiej energii. Powoduje to, że linie pola magnetycznego jąder atomów – w organizmie człowieka – ustawiają się równolegle do kierunku wytworzonego pola magnetycznego. Dodatkowo sam aparat emituje fale radiowe, które docierając do pacjenta i jego poszczególnych tkanek wzbudzają w nich powstanie podobnych fal radiowych (to zjawisko nazywa się rezonansem), które z kolei zwrotnie są odbierane przez aparat. W praktyce jako „rezonator” wykorzystuje się jądro atomu wodoru. Liczba jąder wodoru w poszczególnych tkankach jest różna, co między innymi umożliwia powstawanie obrazu. Komputer dokonując skomplikowanych obliczeń, na ekranie przedstawia uzyskane dane w formie obrazów struktur anatomicznych. Komputer na żądanie operatora może dokonać też obliczeń w taki sposób, aby przedstawić obraz anatomiczny w dowolnie wybranej płaszczyźnie.
Rezonans Magnetyczny wykorzystuje właściwości jąder atomu wodoru, w szczególności jego protonów. Umieszczone w silnym polu magnetycznym ulegają one niewielkiemu namagnesowaniu, pochłaniają impulsy fal elektromagnetycznych o częstotliwości radiowej oraz wysyłają impuls podczas zaniku pobudzenia. Sygnał ten, różniący się natężeniem w zależności od rodzaju tkanki, jest przetwarzany przez system komputerowy i przekształcany w obrazy interpretowane przez radiologów.
Więcej szczegółowych technicznych informacji na stronach:
http://www.e-mri.org/index.html
http://www.cis.rit.edu/htbooks/mri/
RYS HISTORYCZNY
- Odkrycie zjawiska fizycznego II połowa lat 40. Felix Bloch i Edward Mills Purcell (Nagroda Nobla z fizyki w 1952 r.)
- Lata 70 – zastosowanie w medycynie, Paul C. Lauterbur i Peter Mansfield – Nobel 2003
- Lata 80 – pierwsze instalacje kliniczne
- 1991 – pierwsza instalacja w Polsce
BUDOWA APARATU MR
- magnes o silnym stałym polu magnetycznym
stałe <0,5T
nadprzewodzące > 1,0T
- cewki emitujące i odbierające fale radiowe
- cewki gradientowe – wytwarzają gradient pola pozwalający na wybieranie badanej warstwy
- system komputerowy do rekonstrukcji obrazu.
CZEMU SŁUŻY BADANIE?
Badanie to umożliwia w sposób całkowicie nieinwazyjny ocenę struktur anatomicznych całego człowieka w dowolnej płaszczyźnie i także trójwymiarowo, a szczególnie dobrze ocenę ośrodkowego układu nerwowego (mózg i kanał kręgowy) i tkanek miękkich kończyn (tkanki podskórne, mięśnie i stawy). Obecnie jest to metoda pozwalająca w najlepszy sposób ocenić struktury anatomiczne oraz ewentualną patologię z dokładnością do kilku milimetrów. Badanie służy także nieinwazyjnej ocenie naczyń całego organizmu (tzw. angiografia rezonansu magnetycznego). W angiografii rezonansu magnetycznego przy pomocy aparatu do rezonansu magnetycznego i bez użycia środka kontrastowego (w sposób nieinwazyjny) można otrzymać obraz naczyń krwionośnych i ocenić ewentualne patologie (np. tętniaki, naczynia patologiczne, itp.).
WSKAZANIA
Metoda rezonansu magnetycznego jest niezbędna do precyzyjnej diagnostyki:
- centralnego układu nerwowego:
- wady rozwojowe OUN
- zmiany nowotworowe i guzy mózgu, rdzenia kręgowego i kanału kręgowego
- choroby demielinizacyjne (np. diagnostyka stwardnienia rozsianego – SM)
- diagnostyka zmian niedokrwiennych mózgu i rdzenia kręgowego (udarowych), zwłaszcza we wczesnym okresie (pierwszej doby), kiedy zmiany te nie uwidaczniają się w tomografii komputerowej
- choroby zwyrodnieniowe i degeneracyjne (np. w choroba Alzheimera)
- schorzenia zapalne OUN: wirusowe, bakteryjne, grzybicze i pasożytnicze
- anomalie i wady naczyń mózgowych – tętniaki, malformacje naczyniowe – (angio-MR)
- diagnostyka obrazowa przysadki mózgowej
- obrazowanie oczodołów i struktur wewnątrzoczodołowych
- kręgosłupa
- Uwidocznienie wszystkich głównych elementów kręgosłupa, w tym trzonów i łuków kręgów, krążków międzykręgowych oraz zawartości kanału kręgowego (worka oponowego, rdzenia, korzeni nerwowych).
- Jedyna metoda pozwalająca na bezpośrednie uwidocznienie i ocenę struktury rdzenia kręgowego – badanie z wyboru w przypadku podejrzenia patologii rdzenia
- Metoda z wyboru przy kwalifikacji chorych do zabiegu operacyjnego z powodu zmian zwyrodnieniowych (tzw. dyskopatii) oraz w monitorowaniu i ocenie skuteczności leczenia operacyjnego.
Szczegółowe wskazania:
- Choroba zwyrodnieniowa
- Urazy
- Nowotwory
- Zakażenia
- Odmiany i wady rozwojowe
- Malformacje naczyniowe
- Zmiany demielinizacyjne, naczyniopochodne rdzenia kręgowego
- Patologie szpiku kostnego
- układu mięśniowo-szkieletowego (układ ruchu, stawy)
- doskonała metoda badania stawów – umożliwia ocenę wszystkich elementów stawu: więzadeł i ścięgien, łąkotek stawów kolanowych, obrąbka stawowego w stawie ramiennym, chrząstki stawowej, struktur kostnych, mięśni, obecności płynu w jamie stawowej.
Wskazania do badania:
- zmiany pourazowe,
- zmiany zapalne.
- ocena zaawansowania zmian nowotworowych (stopnia złośliwości guza oraz określenie rozległości nacieku),
- jamy brzusznej, miednicy,
- Weryfikacja niejednoznacznego obrazu w tomografii komputerowej
- gdy wykonanie badania tomograficznego jest niewskazane, np. alergia na środki kontrastowe lub u pacjentów, którzy otrzymali duże dawki promieniowania jonizującego.
- rozsiane, ogniskowe zmiany w wątrobie i innych narządach miąższowych procesy rozrostowe pierwotne i wtórne
- nerka po transplantacji
- kamica dróg żółciowych
- zmiany ogniskowe nadnerczy
- guzy jelita grubego (esicy, odbytnicy)
- inne procesy zapalne i nowotworowe miednicy małej
- badania naczyniowe z trójwymiarowym opracowaniem obrazu,
- Bez konieczności podawania środka kontrastowego.
- Diagnostyka tętniaków oraz malformacji tętniczo-żylnych.
- Wysoka czułość angiografii MR – polecana jako badania przesiewowe w diagnostyce wad naczyń mózgowych.
- sutków ( mammografia MR),
- Badanie z wyboru w screeningu pacjentek nosicielek genu BRCA1, BRCA2
- Badanie przedoperacyjne dla wykluczenia wieloogniskowego procesu npl
- Przerzut bez ogniska pierwotnego
- Różnicowanie pomiędzy blizną popromienną a rakiem
- Ocena po operacjach oszczędzających
- Ocena po wszczepianiu implantów
- cholangiografia MR – badania dróg żółciowych i przewodu trzustkowego bez podania środka kontrastującego.
Zakres badań wykonywanych w naszej pracowni:
- MR głowy
- MR przysadki mózgowej
- MR piramid kości skroniowych
- MR oczodołów
- MR kanału kręgowego i rdzenia w odcinku C,Th, L-S
- MR kości i stawów
- MR zatok obocznych nosa
- MR twarzoczaszki
- MR narządów jamy brzusznej i przestrzeni zaotrzewnowej
- Cholangio- MR
- MR miednicy mniejszej
- Mammografia MR
- Badania naczyniowe MR
PRZECIWWSKAZANIA DO BADANIA:
Bezwzględne:
- rozrusznik serca
- neurostymulator
Względne:
- Nie zaleca się wykonywania badania MR u kobiet w I trymestrze ciąży.
- Niektóre wszczepy, implanty oraz ciała obce w organizmie badanego również mogą uniemożliwiać wykonanie badania MR.
Dlatego też w przypadku pacjentów z:
- klipsami naczyniowymi, filtrem żyły głównej, sztuczną zastawką. W przypadku wszczepienia stentów badanie przeciwwskazane do 3-6 miesięcy od zabiegu)
- portem naczyniowym lub zastawką neurochirurgiczną
- protezą oczną, ciałem obcym w gałce ocznej (np. opiłkiem metalu), soczewkami kontaktowymi
- spiralą antykoncepcyjną i wkładką wewnątrzmaciczną
- spiralą embolizującą
- pompą insulinową lub innym urządzeniem podającym leki
- wewnętrznym aparatem słuchowym, plastyką kosteczek słuchowych lub wszczepem ślimaka
- metalowymi odłamkami, szwami lub wszczepami (śruby, płytki, gwoździe, endoprotezy)
- protezami i klamrami zębowymi z elementami metalowymi
- klamrami stymulującymi wzrost kości
- innych metalowymi elementami w ciele
- makijażem trwałym, tatuażem
konieczna jest konsultacja z personelem pracowni MR.
- Względnym przeciwwskazaniem jest także klaustrofobia (lęk przed małymi, ciasnymipomieszczeniami). Konieczne może wówczas być podanie leków uspokajających.
W przypadku obecności sztucznej zastawki serca, klipsów naczyniowych, oraz metalicznych implantów ortopedycznych: sztucznych stawów, drutów, śrub i stabilizatorów wymagane jest dostarczenie do pracowni MR pełnej dokumentacji dotyczącej leczenia operacyjnego, z określeniem typu zastosowanego implantu i daty jego produkcji, oraz materiału z jakiego został wykonany. Bezpieczeństwo wykonania badania można również sprawdzić na stronie: www.mrisafety.com.
REJESTRACJA NA BADANIE
Podczas rejestracji zostaniecie Państwo poproszeni o następujące informacje:
- imię,
- nazwisko,
- telefon kontaktowy
- kto wystawił skierowanie na badanie,
- jaki to rodzaj badania.
Równocześnie, w czasie rejestracji, zostaniecie Państwo poinformowani na temat:
- jak należy przygotować się do badania
- daty oraz godziny, o której należy stawić się na badanie i o której będzie przeprowadzone
- konieczności dostarczenia:
- skierowania- także w przypadku badań odpłatnych,
- dokumentu potwierdzającego ubezpieczenie,
- dokumentacji poprzednich badań obrazowych. Do badania wymagane są wszystkie wcześniej wykonane zdjęcia RTG, tomografii komputerowej, rezonansu magnetycznego i USG wraz z opisami oraz karty informacyjne z prowadzonego leczenia.
- gdzie znajduje się pracownia MR- poziom -1 w Szpitalu MSWiA, ul. Grenadierów 3 w Lublinie